به گزارش خبرگزاری مهر از تبریز، در قسمتی از این پرونده آمده است: پرونده ثبت نشان جغرافیایی عاملی است که مبدأ کالایی را به قلمرو، منطقه یا ناحیه‌ای از کشور منتسب می‌سازد، مشروط بر اینکه کیفیت و مرغوبیت، شهرت یا سایر خصوصیات کالا اساسا قابل انتساب به مبدأ جغرافیایی آن باشد.
پیشینه شهر تبریز
ارتباط شهر تبریز با گروهی از شهرها و قلعه‌های همزمان با دوران مادها، در میان محققان مورد مشاجره فراوان قرار گرفته‌است. تعدادی از محققان بر این عقیده‌اند که دژ «تارویی ـ تارمکیس» که نام آن در کتیبه سارگن دوم ـ پادشاه آشور در بین سال‌های ۷۰۵ تا ۷۲۱ پیش از میلاد مسیح ـ آمده، در محل شهر کنونی تبریز قرار دارد. این دژ بنا بر کتیبهٔ سارگن، محل نگهداری اسب‌های ذخیره‌‌سواران اورارتو بوده که در حمله آشوری‌ها ویران شده‌است.
شهر کنونی تبریز روی خرابه‌های شهر «تَوْرِژ» (بارها) بنا شده است. تورژ یکی از با اهمیت‌ترین مراکز بازرگانی منطقه بوده و به عنوان پل ارتباطی میان شرق و غرب اهمیت فراوانی داشته است. این شهر در زمان حکمرانان اشکانی‌تبار ارمنستان پایتخت این منطقه بوده است.
هرچند ولادیمیر مینورسکی در دانشنامه اسلام این نظریه را رد کرده و بیان می‌کند این داستان که شاه اشکانی‌تبار ارمنستان به‌خاطر انتقام کشته شدن اردوان (آخرین پادشاه اشکانی) به دست اردشیر بابکان (بنیان‌گذار سلسله ساسانی) تبریز را اشغال کرده و این شهر را پایتخت ارمنستان قرار داده، تنها براساس نوشته‌های واردان ـ تاریخ‌نگار ارمنی در سده چهاردهم میلادی ـ در منابع قدیمی به چنین چیزی اشاره نشده و این روایت ریشه‌ای عامیانه دارد.
در کتاب تاریخ ایران (چاپ دانشگاه کمبریج) آمده که شهر تبریز در اوایل دوره ساسانی (سده سه یا چهار میلادی) بنا شده و یا به احتمال بیشتر در سده هفتم این واقعه روی داده است.
تاریخچه قالیبافی آذربایجان ـ تبریز
آب و هوای آذربایجان شرقی و تبریز سرد و کوهستانی است، به طور کلی کوهستانی بودن منطقه و سایر اختصاصات طبیعی و جغرافیایی، تبریز و نواحی آن را برای کشاورزی و دامداری مستعد ساخته و فرآورده‌های دامی خود مردم هنردوست و صنعتگر آن را به جانب صنایع دستی به ویژه هنرهای دستی از جمله قالیبافی سوق داده است.
قالیبافی آذربایجان و تبریز ریشه کهن دارد، تأمین مواد اولیه و سهولت دستیابی به ضرورت‌های این حرفه نسبت به سایر مناطق ایران بیشتر بوده است.
تبریز از زمان هلاکوخان مغول از مراکز عمده تولید و داد و ستد قالی بوده است، پا به پای شهر هرات (در خراسان قدیم و حال افغانستان) قالیبافی در آن مراحل تکاملی خود را می‌پیموده است، به خصوص در زمان صفویان با ایجاد کارگاه‌های بزرگ قالیبافی، بافندگان طراز اول گردهم آمده به بافت نمونه‌های ارزنده‌ای دست یافتند.
تاریخ طراحی قالی تبریز
طراحی قالی آن هم در تبریز به خاطر بروز حوادث تاریخی و تحولات اجتماعی سیاسی دستخوش تغییرات و فراز و نشیب‌هایی بوده است و گاه این تحولات موجب قدرت گرفتن و اهمیت یافتن نقش شهر تبریز در عرصه هنر طراحی قالی شده است.
پایه‌ریزی مدارس و مکاتب فرهنگی و هنری که حتی در عصر پرآشوب تیمور نیز ادامه یافت، شهر تبریز را همراه با شهرهای آباد ماوراءالنهر، قطبی پر جاذبه در دنیای قدیم ساخت.
پس از سقوط هرات به دست شاه اسماعیل صفوی، تبریز پایتخت پرقدرت ایلخانیان و مکتب دوم هنرهای ایرانی، مرکز شایسته‌ای برای تجمع هنرمندان و نشر آثار بی‌نظیر فرهنگی و هنری در دنیای آن روز می‌شود.
حضور نقاشان بزرگی نظیر بهزاد و سلطان محمد همچنین وجود کتابخانه سلطنتی در تبریز، به رشد شکوفایی هنرهایی نظیر کتاب آرایی و نقاشی کمک بسیار کرد.
در این مکتب، هنر طراحی قالی، بدون تردید جای خاصی داشته و طرح‌های آن به وسیله نقاشان بزرگی که در تبریز زندگی می‌کردند، ترسیم می‌شد و همینطور این موقعیت ویژه باعث شد که هنرمندان طراح قالی در تبریز با اهتمام بیشتری به این هنر بپردازند.
در دوران معاصر نیز اساتید طراح بزرگی همچون رسام عربزاده، امین افشار، برگی، رضایی، آماقانی، علیپور، قلی نامی، اسکندری، خیابانی، ارژنگی، کوهپایه و . . . با فعالیت خود گلستان طراحی قالی را پر طراوت‌تر کردند. طراحان تبریز همه نوع ابداع و نوآوری را در لچک‌ها به وجود آورده‌اند به طوری که لچک‌های این شهر نسبت به سایر شهرها متنوع‌تر و رنگارنگ‌ترند.
نظر شما